Aylık arşivler: Nisan 2018

Organ nakli / bağışı caiz midir ?

Organ nakli caiz midir?

Bir can kurtarmayı, bütün insanlığı kurtarmak sayan Allah, insanlara faydalı olmayı da emreder.
Nitekim Efendimiz (aleyhisselam)
‘İnsanların en hayırlısı insanlara en faydalı olandır.’ (Kenzu’l Ummal)
buyurmuşlardır.

İnsanlara faydalı olmanın bugün tartışılmaz bir yolu da Tıp İlmidir.
Organ naklinin cevazı hususunda ulema ihtilaf etmiştir.

Fukahanın ihtilafında rahmet vardır vecizesi ile Hanefi Mezhebi’nde cevaz olmayan bu meselede Şafi Mezhebi’nden açık kapı bulabiliyoruz. (Halil Günenç Hocaefendi, Hidaye Dersi)
Organ nakli için şu şartlar gerekmektedir :

1) Varsa ilk önce hangi madenden yapılırsa yapılsın, sûni malzemelerden istifade etmek,

2) Sûni malzeme yoksa, temiz ve eti yenen hayvanların organlarından istifade etmek,

3) Yoksa, köpek ve domuz hariç diğer hayvanların organlarından istifade etmek,

4) Bu da yoksa köpek ve domuz organlarından istifade etmek,

5) Bu da yoksa ölü insan organlarından istifade etmek

6) Bu da yoksa hayatta olan bir insanın, sağlığına zarar vermeden organlarından istifade etmek.

Tenasül organlarının nakli kesinlikle caiz değildir. Çünkü tenasül uzvu ve yumurtalıkların tesirleri devam etmektedir.
(Halil Günenç, Günümüz Meselelerine Fetvalar c: 3/129)

Canlıdan alınan ikinci böbrek, yahut doku gibi organlarda caiz olduğuna ittifak edilmiştir.
Lakin ölüden nakil yapılması tartışma konusudur.
Ölünün kemiğini kırmak, diri iken kemiğini kırmak gibidir. (Ebu Davud , Cenaiz 60) hadis-i şerifince, bu işlemin ölüye eziyet olmasından caiz olmayacağına hükmedenlerle birlikte, organların toprak olmasındansa, başkasının sağlığına fayda sağlamasını hoş görenlerde olmuştur.

11 Şubat 1988 tarihli İslam Konferansı Teşkilatı İslam Fıkıh Akademisi’nin aldığı karar şu yöndedir :

Ölüden diriye nakil yapabilmek için şu şartların yerine gelmesi gerekir ;

1) Organ naklinde zaruretin bulunması

2) Konunun uzmanlarında hastanın bu tedaviyle iyileşeceğine dair güçlü bir kanaatin oluşmuş bulunması

3) Ölümden önce kendisinin veya ölümünden sonra mirasçılarının onayının alınmış olması

4) Tıbbi ve hukuki ölümün kesinleşmiş olması

5) Organın bir ücret ve menfaat karşılığında verilmemiş olması

6) Alıcının da buna razı olması (Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 33/375)
Ölüden nakilde tartışma konusu olan bir mevzuda ‘beyin ölümü ‘ meselesidir.

Beyin ölümünün hakiki ölüm olmadığını kabul edip, bu hastadan naklin caiz olmadığını savunanlar olduğu gibi; beyin ölümü gerçekleşen hastanın yaşamsal fonksiyonu kalmadığı için nakil yapılabileceği görüşünde olanlar da vardır.
Kuveyt Fıkıh Heyeti’nin aldığı karar, beyin ölümü gerçekleşince organ naklinin caiz olduğudur.

Beyin ölümü ile hakiki ölümün vuku bulmadığı görüşünde olanlardan şu fetva delildir.
Ölüm, ruhun bedenden ayrılması ile olur ki, bu da beyin ve kalbin ölmesi ile olur. (Halil Günenç, Günümüz Meselelerine Fetvalar: 3/130
Allah en iyi bilendir.

Namazda kısa sureleri okurken tertip üzere okuyoruz. Uzun surelerde de tertibe riayet etmek lazım mı ? Mesela 1. rekatta Nebe suresini okusak , 2. rekatta Amenerrasulu’yu okuyabilir miyiz ?

?arada bir surenin atlanması / bırakılması mekruhtur.
?Ancak namazın birinci rek’atinde bir sure, ikinci rek’atinde de arada iki veya daha fazla sure bulunmak üzere aşağıya doğru başka bir sure okunması mekruh olmaz.

?Birinci rek’atte “Nâs” sûresi okunsa, ikinci rek’atte de bu surenin okunması münasip / uygun olur. Çünkü tekrar etmek, geriye dönüp okumaktan daha iyidir.
?Ancak hatim ile namaz kılan / kıldıran bir kimse, birinci rek’atte “Muavvizeteyn” sûrelerini okumuş ise, ikinci rek’atte Fâtiha’dan sonra Bakara sûresinden bir miktar okur.

?Bilindiği üzere ikinci rek’atte, birinci rek’atte okunan surenin üstündeki sureyi okumak mekruhtur. Fakat kasden yapılmazsa mekruh olmaz.
?Bununla beraber okunmaya başlanmış ise terk edilmemelidir. Bunun nafile namazlarda mekruh olmayacağını söyleyen âlimler vardır

Bebeğin kusmuğu ağız dolusu olunca mi necis sayiliyor ?

?Hanefi de Emen bebeğin kusmuğu ihtilaflıdır
?bebek kussa hemen annesinin göğüsünü kusmuk kalmayacak şekilde Emecek olsa imamı azama göre hükmen temizdir
?demekki imami azam bebeğin kusmuğunu Necis kabul ediyordu ki burada temiz dedi
?imamı mergınani tecnis adlı kitabında bebek kussa ne annesinin elbisesine bu kusmuk bulaşırsa :
?Kus mugun necis olup olmamasında Şuna bakarız :
?eğer kusmuk ağız dolusu kadar necistir daha azsa necis değildir
? elbiseye bulaşan miktar ağız dolusu kadarsa namazın caiz olup olmamasında ise şuna bakarız:
? Necis olan kusmuk dirhem miktarı kadarsa namaza manidir daha azsa namaza mani değildir
??? Hasan bin ziyada göre bebeğin kusmuğu fahiş olmadığı müddetce namaza mani değildir
?çünkü bebek kusmuğu idrar gibi bir necaset değildir
?dolayısıyla necasetti hafifedir sahih olan görüşte budur
?fakat yinede sakınmak gerekir çünkü çoğu namaza manidir
Fatih kalender